Begrotingssaldo Woudenberg ruim drie ton negatief

Het financiële beeld van de gemeente Woudenberg  is voor het eerste half jaar van 2019 niet rooskleurig. Van een verwachte kleine plus van 65.000 euro is het begrotingssaldo in de zomernota gedaald tot 328.000 euro negatief. Tegenvallers zijn het btw-compensatiefonds, afvalstoffenheffing, bijdrage RUD, sociaal domein en openbare verlichting.

Joke van der Heide

Wethouder Anita Vlam vindt het een goede zaak dat halverwege het jaar een tussentijdse balans wordt opgemaakt over de afspraken die zijn vastgelegd in de begroting en hoe groot financiële mee- en tegenvallers zijn. In de zomernota wordt ook een doorkijk gegeven naar de rest van het jaar. Gezien de omvang en de verhouding van het aantal posten waarvoor hogere uitgaven in de zomernota zijn opgenomen, verwacht de gemeente niet dat 2019 in financieel opzicht positief zal worden afgesloten.

Een bittere pil noemde Elli van Oosterom (CU) dit. Moniek van de Graaf (PvdA-GL) realiseerde zich dat in het licht van de bezuinigingsdialoog de tekorten alleen maar verder oplopen. Te meer daar het bedrag eigenlijk rond de 500.000 euro negatief zou moeten zijn, omdat ter dekking van de stijgende kosten voor afvalstoffenheffing er 199.000 euro uit de algemene reserve is gehaald, vult Henk-Jan Molenaar (SGP) aan.

De meest significante tegenvaller is 242.000 euro voor het btw-compensatiefonds. Via dit fonds kunnen gemeenten en provincies een belangrijk deel van de door hen betaalde omzetbelasting (btw) declareren bij het Rijk. De meeste fracties vroegen zich af hoe dit bedrag zover kan afwijken van de begroting. Wethouder Anita Vlam vertelde dat in 2019 de regels van het fonds veranderd zijn.

De gemeente heeft de begroting aan de hand van die nieuwe regels vastgelegd op basis van advies van de toezichthouder, de provincie Utrecht. De gemeente had niet het beeld dat deze post enig risico zou vormen. Veel gemeenten hebben volgens de wethouder met dit probleem te maken. Wim Merkens (GBW) vroeg of in 2020 en 2021 naar aanleiding van de nieuwe spelregels opnieuw extra tegenvallers komen, die bijgesteld moeten worden. In de begroting van 2020 komt het college hierop terug.

Opnieuw zijn de zorgkosten voor Jeugd en Wmo toegenomen. Doordat het Rijk in mei extra middelen beschikbaar heeft gesteld stijgen de kosten niet met 529.954, maar blijven zij beperkt tot 73.118 euro. Wethouder Marleen Treep reageerde dat er hard gewerkt wordt om de steeds maar toenemende zorgkosten terug te dringen, maar dat het ingewikkeld is. Verder vindt zij het verdrietig dat zoveel (jonge) mensen zorg nodig hebben.

De post afvalverwerking is voor de VVD een pijnpunt. Door een hogere rijksbelasting op brandbaar afval, verminderde inkomsten van PMD door vervuiling en hogere kosten ROVA (voor investeringen Milieustraat en nieuw geplaatste ondergrondse containers) verwacht de gemeente vanaf 2019 jaarlijks een tekort oplopend naar 250.000 euro.

In 2019 bedraagt het tekort 199.000 euro. Doordat de voorziening in 2018 al is teruggebracht naar nihil, kan dit tekort niet gedekt worden uit de voorziening afvalstoffenheffing. In de begroting is echter wel opgenomen dat het streven is dat de afvalstoffenheffing 100 procent kostendekkend is. Het tekort bedraagt 40 euro per gezin. Voorgesteld wordt om gedurende 2020 tot en met 2023 het vaste tarief van de afvalstoffenheffing per huishouden tijdelijk te verhogen met 10 euro.

Henk-Jan Molenaar vroeg de wethouder of hij verwacht dat de afvalkosten nog verder zullen stijgen en er daarmee een tweede zorgverhaal ontstaat. Iets wat totaal niet verwacht was bij de invoering van Diftar enkele jaren terug. Het doel van de introductie van Diftar was duurzaamheid, maar er werd ook aangegeven dat de inwoners met goed scheiden en zo min mogelijk restafval zelf invloed zouden hebben op de hoogte van de afvalstoffenheffing.

Voordat de SGP het voorstel goedkeurt wil deze fractie daarom meer grip op de kosten krijgen. Molenaar vroeg het college om een grondigere analyse. Temeer daar vanaf 2020 in de Kadernota ook al een verhoging van het vastrecht is aangegeven van gemiddeld 50 euro per huishouding. Om vervuiling door verkeerd scheiden in PMD afval te beperken, wil de wethouder communiceren aan de inwoners wat daar wel en niet in hoort.

De post openbare verlichting, oftewel lantaarnpalen, neemt eveneens substantieel toe met 64.000 euro. Wim Merkens (GBW) vroeg zich af hoe dit fout heeft kunnen gaan. Wethouder Pieter de Kruif vertelde dat er extra kosten zijn voor netbeheer en onderhoud, waarvan overigens 27.000 euro van 2018. Los van deze toename van kosten worden er 7.500 euro reclame-inkomsten per jaar gemist, omdat bij de uitvraag voor de nieuwe lantaarnpalen door de gemeente geen rekening is gehouden met het bevestigen van reclame lichtbakken aan de palen. Hierdoor zijn de palen niet sterk genoeg voor lichtbakreclame.