De duurzaamste kachel van Westerhaard; de Deense kachel Wiking die een rendement heeft van 83%.
De duurzaamste kachel van Westerhaard; de Deense kachel Wiking die een rendement heeft van 83%. Westerhaard

Woudenberger lijkt hout en elektra te verkiezen boven gas

8 november 2022 om 09:42 Maatschappelijk

WOUDENBERG Door de Oekraïne-oorlog besloot Poetin de gaskraan van Rusland naar Europa flink dicht te draaien. Daardoor zijn gasprijzen in ons land in grote mate gestegen. Woudenbergers lijken uit te wijken naar alternatieve stookmethodes om de gasrekening in te perken: er was een korte run op hout in Woudenbergse houthandels en ook houtkachels werden beter verkocht. Prijzige alternatieven, die het milieu niet ten goede komen.

Martin Jansen, bedrijfsleider van de Welkoop in Woudenberg: ,,We zien dat mensen selectiever stoken. Aan het eind van de zomer was er een korte run op hout, maar die is voorbij. We hebben nog ruim voldoende openhaardhout en houtpellets op voorraad. Wel zijn elektrische kachels sinds het einde van de zomervakantie nog steeds meer in trek dan vorig jaar. Een elektrische kachel koste een paar tientjes. Stroom is nu goedkoper dan gas, dus dan ben je snel voordeliger uit. Je hebt wel reiniger nodig tegen schimmelvorming.” 

Timo van Gulink, verkoopmedewerker bij de Hubo in Woudenberg, zag hetzelfde: ,,Er is meer hout verkocht, dat is wel waar. Maar niet gek veel, anderhalf pallet meer ten opzichte van deze periode vorig jaar. We hebben nog genoeg op voorraad. Wat we wel echt veel meer verkopen zijn kleine elektrische kachels van rond de 2000 kilowatt. Dat zagen we aan het einde van de zomer. We verkopen ook veel meer radiatorfolie.”

Coen van Westerveld, eigenaar van de Woudenbergse kachelshowroom Westerhaard, zag daarnaast een grote opleving in verkoop van houtkachels: ,,Sinds de gasprijstoename is de verkoop van houtkachels flink gestegen, ja.”

Voor die houtkachels is natuurlijk ook hout nodig. Door de toegenomen vraag ging de prijs van de brandstof omhoog bij de Welkoop en de Hubo. Jansen: ,,Je moet denken aan ongeveer tien procent meer die je betaalt voor hout sinds de sterke toename van de gasprijs. Dat doen we niet omdat we mensen geld uit de zak willen kloppen, er is gewoon meer vraag naar hout dan aanbod. De vraag kwam ook vrij plotseling.” Van Gulink: ,,De prijs is met een paar procent gestegen.”

Daarnaast is al dat gestook met hout helaas ook niet goed voor het milieu. Mark Lie-a-Kwie van de Woudenbergse werkgroep Partij voor de Dieren: ,,Ik snap dat mensen problemen hebben met het betalen van hun gasrekening, maar de luchtkwaliteit in Woudenberg is al een aantal jaar heel slecht. Dat komt deels door uitstoot van agrarische bedrijven hier in de omgeving, maar onderzoek van het RIVM heeft aangetoond dat 23% van alle fijnstof in de Nederlandse lucht afkomstig is van houtkachels. Nederland is koploper in het aantal kinderen dat met astma kampt. Dat staat in de KidsRights-index, een normering die mede is opgesteld door de Erasmus Universiteit. Ik vind stoken met een houtkachel dan een ongelooflijk slecht idee. Iedereen moet zijn huis kunnen luchten zonder dat er iemand last heeft van rook van de buren.”

Van Westerveld is zich bewust van de klimaatbezwaren: ,,We proberen veel kachels met het EcoDesign-keurmerk op te nemen in ons assortiment die voldoen aan de nieuwste milieu-eisen. Ik vind het belangrijk om daarover na te denken: hoe gaan we stoken, hoe gaan we door.”

SJOEMELDIESEL ONDER DE HAARDEN Lie-a-Kwie is niet overtuigd: ,,De EcoDesign is de sjoemeldiesel onder de haarden. Zo’n kachel stoot minder fijnstof uit, maar meer ultrafijnstof. Bovendien denk ik dat je al snel te maken hebt met het rebound-effect: mensen gaan meer stoken met een EcoDesign-kachel omdat ze denken dat ze het milieu er toch niet zo erg mee belasten.”

De frustratie binnen Lie-a-Kwie’s partij over de verminderde luchtkwaliteit liep zo hoog op, dat hij met zijn werkgroep actie heeft gevoerd. 

,,De gemeente Woudenberg heeft het Schone Lucht Akkoord (een akkoord voor een minimale gezondheidswinst van 50% van 2016 tot 2030 – red) ondertekend. Ze hadden hiervoor een flinke subsidie kunnen ontvangen van het rijk om de luchtkwaliteit te verbeteren, maar hebben dat voor het tweede jaar op een rij aan hun neus voorbij laten gaan. Ik vind dat onbegrijpelijk. Ze hadden dit geld nuttig kunnen besteden aan een voorlichtingscampagne, inwoners met een krappe beurs financieel ondersteunen bij woningisolatie en verhuurders kunnen aanmoedigen de woningen te verbeteren. Dat is niet gebeurd. De gewone huurder draait nu op voor problemen die van hogerhand aangepakt hadden kunnen worden. In plaats daarvan namen ze het advies van de Nederlandse haarden- en kachelbranche over, en die pleiten voor eigen parochie”, aldus het PvdD-lid.

Duurzaam hout stoken is wel mogelijk volgens Van Gulink: ,,Als je milieubewust wil stoken kun je het beste hout gebruiken met het FSC-keurmerk. Dat is echt het meest duurzame dat we hebben. Wel is het wat prijziger.” 

ZUINIG STOKEN Geld- of milieubesparing, efficiënt stoken is goed voor allebei. Hoe doe je dat nu? Van Gulink: ..Als je zo zuinig mogelijk wil stoken, of het nu hout is of elektrisch, moet je goed isoleren. Tochtstrips plakken, dubbelwandig glas laten zetten, radiatorfolie gebruiken.” Ook Lie-a-Kwie raadt isolatie aan: ,,Houd deuren dicht, en stook alleen in ruimtes die je gebruikt.”

Wie het meeste wil besparen met een houtkachel, moet goed letten op de woonruimte. Van Westerveld: ,,Het belangrijkst is dat een toestel is afgestemd op de woonruimte. Eigenlijk moet een toestel op de tenen lopen zodat je het onderste uit de kan haalt. Hoe je hout stapelt in de kachel is ook belangrijk. Het beste is om het top-down te doen, dus het grotere hout onder. Kleine aanmaakhoutjes leg je helemaal bovenop de stapel.”

Stooktips daargelaten, Lie-a-Kwie wijkt niet van zijn standpunt: ,,Het hele gedoe met het gas uit Rusland is natuurlijk een drama. De gemeente moet alles op alles zetten om energie-armoede aan te pakken, zonder de verbetering van dat wat we met z’n allen inademen uit het oog te verliezen. Inwoners van Woudenberg moeten er op kunnen vertrouwen dat de gemeente hun noden serieus neemt. De PvdD blijft zich inzetten voor een schonere luchtkwaliteit in Woudenberg.”