‘In het leven draait het [niet om jou’

25 november 2021 om 15:57

,,In Amsterdam, waar ik studeer, zien anderen me vaak als heel gelovig. Terwijl mensen in Woudenberg me eerder als een ongelovig zien, omdat ik buiten de gebaande paden ga’’, zegt Tabitha van Krimpen (23) die is genomineerd als Jonge Theoloog des Vaderlands.

Van Krimpen is in Woudenberg geboren en opgegroeid. Ze is de jongste uit een gezin van drie kinderen. Haar broer Bouke en zus Jessica wonen inmiddels niet meer in Woudenberg. Tabitha woont zelf in Hoofddorp, vlak bij de universiteit waaraan ze studeert, de vestiging van de Protestantse Theologische Universiteit in het gebouw van de Vrije Universiteit in Amsterdam. Ze heeft een relatie met Rik (31). Hij woont in Leiden, is human resource manager ,,en hij heeft een grote interesse in theologie en filosofie.’’

In Woudenberg ging ze naar basisschool Willem van Oranje aan de Willem de Zwijgerlaan. Vervolgens voltooide ze het vwo aan het Ichthus College in Veenendaal en studeerde ze Bedrijfskunde en Theologie aan de Radboud Universiteit in Nijmegen. ,,Het draaide bij bedrijfskunde meer om de sociale dan om de harde, financiële kant van het vak’’, geeft ze aan. Al voor het begin van de studie vroeg ze zich af of dit het nu was. ,,In de wereld waarin ik ben opgegroeid, is het geloof een vanzelfsprekend onderdeel van het leven.’’

DOORLEEFD Haar moeder is al jaren kleuterjuf op De Olijfboom in Woudenberg, haar vader is ouderling geweest in de Hervormde Gemeente Woudenberg. Tabitha zat zelf op jeugdclubs van de kerk en kreeg de bijbelverhalen al jong mee op de basisschool. In het gezin was geloof en het ‘handen en voeten geven’ ervan erg belangrijk. Zo bezochten ze als familie kerkelijke bijeenkomsten, zoals de Open Doors-dagen. ,,De bezoekers pasten toen nog in een klein kerkje, tegenwoordig worden ze in de Midden Nederland Hallen in Barneveld gehouden.’’

Naast haar studie bedrijfskunde koos ze voor de theologie. ,,Mijn ouders waren daar niet meteen enthousiast over, omdat ze bang waren dat ik daardoor mijn geloof zou verliezen. En dan ook nog aan de rooms-katholieke universiteit in Nijmegen, waar ik ermee startte. Maar ik vond en vind dat je geloof tegen een stootje moet kunnen. Daardoor krijg je een doorleefd geloof. Binnen de rechterflank van de Protestantse Kerk, die ik goed ken, loop je het risico dat mensen twee realiteiten zien: wij tegenover de wereld. Maar dat is niet zo. Je kunt als kerk tegelijkertijd ergens voor staan en ontspannen met anderen buiten de kerk omgaan.’’

ZIJN WAAR MENSEN ZIJN In het essay dat Tabitha van Krimpen heeft geschreven als genomineerde voor de titel Jonge Theoloog des Vaderlands, stelt ze dat ‘de theologie moet zijn waar de mensen zijn’. Ze merkt op dat het traditionele kerkbezoek onder jongeren in de Protestantse Kerk gering is en haalt onderzoek aan waaruit blijkt dat slechts 8 procent van de belijdende leden er jonger is dan 40 jaar, en dat de zingevingsvragen van jongeren er onvoldoende worden gehoord. 

Maar de kerk moet er niet van alles aan doen om jongeren terug te krijgen in de kerk. Ze zou naar jongeren toe moeten gaan, op de plekken waar zij zijn. ,,Er wordt vaak gezegd: hoe krijgen we jongeren weer in de kerk? Maar dat is volgens mij de verkeerde vraag. Het gaat erom aan te sluiten bij wat er in hun leven speelt. Voor een groot deel speelt hun leven zich online af, bijvoorbeeld op sociale media. Maar ze hebben ook behoefte aan een plek waar ze echt thuis kunnen komen.’’

In gesprek met de organisatie van de Protestantse Kerk probeert ze meer ruimte te maken voor de ,,betrokkenheid van jonge mensen bij de kerk van morgen’’. Ook is ze in Amsterdam betrokken bij de Thomas, een kerk die open staat voor twijfelaars zoals de ‘ongelovige Thomas’ uit de Bijbel, en bij Holy Hub, plekken waar jong en oud niet alleen terecht kunnen voor een ontbijt, maar ook voor evenementen, lezingen en workshops. ,,Met een dominee heb ik er onlangs een serie van vier workshops gegeven over rust en de sabbat. We proberen op die manier de Bijbelse bronnen en de christelijke traditie naar het nu te brengen, door de vraag te stellen waar je rust en bezinning vindt. Tijdens de gesprekken die we met elkaar hebben, hoef je geen mooi beeld over jezelf op te houden. Er mag juist ruimte zijn voor een ander verhaal dan dat er in de samenleving klinkt: dat je als individu moet presteren en dat je jezelf zoveel mogelijk als succesvol etaleert.’’

VLEESETENDE BACTERIE Burn-outs en stress onder jongeren hebben eigenlijk vrijwel altijd te maken met zingevingsvragen, merkt Van Krimpen op in haar essay, met een verwijzing naar uitspraken van een filosoof en een psycholoog. Hoe geven we het leven betekenis? Daarover denkt ze even na en antwoordt dan: ,,Door te weten dat het niet om jou draait, maar dat je gekend bent en wordt door God. Het hangt niet allemaal af van je eigen prestatie. Je mag je gedragen weten. Dat geeft ontspanning en zekerheid.’’

Ook al maakt dat het leven niet per definitie makkelijker, ervoer ze anderhalf jaar geleden, in de tijd dat haar vader binnen een paar dagen op vijfenvijftigjarige leeftijd overleed. Zijn organen vielen een voor een uit, door wat achteraf een vleesetende bacterie bleek te zijn. ,,Juist toen vroeg ik me af wat het nut is van dat lijden. En waarom was hij zo plotseling gestorven? Ik voelde me wel gesteund door Bijbelse verhalen, waarin je leest dat je niet de enige bent die daar doorheen gaat. Ook in de Psalmen gaat het al om een diep doorvoeld lijden. Het gaat in tegen het maakbaarheidsideaal in onze samenleving als je met lege handen staat en het niet meer weet.''

,,Er wordt vaak gezegd: hoe krijgen we jongeren weer in de kerk? Maar dat is volgens mij de verkeerde vraag. Het gaat erom aan te sluiten bij wat er in hun leven speelt

De kracht van de Hervormde Gemeente in Woudenberg zag je bijvoorbeeld in de manier waarop mensen meteen klaar stonden voor mijn moeder. Kerkleden kwamen langs, kwamen eten brengen en vroegen hoe het met haar ging. Dat is een belangrijke waarde van een dorp als Woudenberg. Die verbondenheid met elkaar voel je in een stad als Amsterdam een stuk minder. Na mijn verhuizing naar Hoofddorp kende ik er niemand. Het eerste wat ik op zondag deed, was naar de kerk gaan. Dan rol je erin en word je deel van de gemeenschap.’’

OPEN KERK Tegelijkertijd ziet Van Krimpen, ook in de Protestantse Gemeente in Woudenberg, dat de kerk er te veel voor zichzelf is. ,,Mijn moeder is bestuurslid van de vrouwenvereniging. Ik heb haar weleens gevraagd wat de kerk voor anderen doet, voor mensen buiten de kerk, want daar is de nood misschien wel veel hoger. In de kerk hebben de mensen het meestal wel goed voor elkaar, terwijl er buiten zoveel te doen is. Heel concreet: de adventsperiode komt er weer aan en juist dat is een mogelijkheid om Kerst te vieren met degenen voor wie normaal geen plek is in de figuurlijke herberg. Ik ben voorstander van het idee dat de kerk altijd open is, dat je er letterlijk kunt binnenlopen als je hulp nodig hebt - ook heel praktische nood. Sinds een tijdje is de kerk in Woudenberg wel twee dagdelen per week open en zijn er vrijwilligers actief. Toch mag er nog meer aandacht voor komen.’’

MEDIA-ERVARING In de zomer van vorig jaar liep ze drie maanden stage bij ‘Dit is de zaterdag’ en ‘Dit is de zondag’ radioprogramma’s van de EO, die op zaterdag en zondag al om 6.00 uur ‘s ochtends beginnen. ,,Dan reed ik met de auto van mijn moeder in alle vroegte van Woudenberg naar Hilversum.’’ Of ze daar bij haar nominatie iets aan heeft? ,,Misschien heb ik daardoor iets meer media-ervaring dan de rest’’, suggereert ze, want ze kreeg bij de EO alle ruimte. Ze is genomineerd namens de Protestantse Theologische Universiteit in Amsterdam. Naast haar zijn er nog vijf kandidaten van andere theologische opleidingen.

,,De kerk en de theologie’’, zegt ze, ,,zouden niet alleen naar jongeren toe moeten gaan. Jonge mensen moeten ook van zich laten horen. Laat je niet tegenhouden door de traditionele kerk en mensen die de status quo willen verdedigen.’’ Die traditionele kerk is er nog in Woudenberg. ,,Ik zou niet terug willen naar Woudenberg, ook al is de landelijke omgeving er buitengewoon mooi. Het is voor mij echt een plek om tot rust te komen, met niet al te veel prikkels. Tegelijkertijd vind ik het een beetje te veilig. En voor de sociale controle zou ik een beetje bang zijn.’’

In Woudenberg zat Tabitha onder andere op naailes en haar hobby is nog altijd kleding maken, net als de vrouw in het Bijbelverhaal met dezelfde naam die voor de armen zorgde en kleding voor hen maakte. Ze sterft. En dan wekt de apostel Petrus haar volgens het Bijbelboek Handelingen op uit de dood. ,,Hij brengt haar tot leven door te zeggen: Tabitha, sta op. Een bijzonder verhaal dat me altijd heeft aangesproken.’’

[Meer informatie op de website nachtvandetheologie.nl en op de persoonlijke website van Tabitha van Krimpen: tabithavankrimpen.nl. De winnaar zal op zondag 28 november bekend worden gemaakt in het programma Jacobine op 2, om 17.10 uur op NPO 2.