‘Bruin bakken met en zonder gleuf’
3 december 2020 om 15:21Deel 15A door Ot Beigelsteijn
Naast café De Poort in de Dorpsstraat stond het huis van bakker De Kroes. Uitzoeken wie er daarvoor had gewoond zou te ver voeren in een ultieme poging om ook omtrent de oudste de lezer enige vorm van herkenbaarheid te geven. Er is slechts één foto bekend van de oude bakkerswinkel met daarvoor afgebeeld de familie De Kroes.
Roelof Adrianus de Kroes kwam eind twintigste eeuw als bakker naar Woudenberg. Hij was op 31 maart 1863 geboren in Ridderkerk en aldaar in april 1889 getrouwd met Petronella Gerardina van Ree. Zij verhuisden naar Apeldoorn waar Adrianus (1890) en Ariaantje (1891) werden geboren. Een jaar later verhuisde het jonge gezin naar Woudenberg om ze bruin te bakken, met en zonder gleuf. En dan wordt volkoren bol of knip bedoeld want daar was De Kroes goed in.
Daar werd op 29 november 1900 de tweeling Co (Jacoba Gerarda) en Nel (Petronella Gerardina) geboren, gevolgd door Bets in 1893 en Gerardus Adrianus (30 december 1895). Hij zou zijn vader Roel in 1931 in het bakkersvak opvolgen.
Co is de levenskeuze van haar zussen nimmer gevolgd en is nooit getrouwd geweest. Zij hield mogelijk niet van zoete broodjes bakken!
Voor de oude bakkerij stond een dikke zeer oud lindeboom die voor de nodige zonwering zorgde. Op een foto is duidelijk te zien hoe het vroegere trottoir eruitzag. Het oude trottoir in geheel Woudenberg bestond uit grote ronde keien die vakkundig in elkaar gevlochten, al dan niet in cement gelegd, een vaste en stevige ondergrond vormde. Heel erg prettig lopen deed het niet. Op klompen maakte het niet veel uit, maar op schoenen met dunne zolen was het comfort wat minder. De Uitleg (Dorpsstraat) was overdwars bestraat met gebakken klinkers. Het wegdek werd door een goot van in de lengte geplaatste klinkers gescheiden van het trottoir. Het afschot van de bolle weg en het trottoir was van dien aard dat hemelwater altijd in de goot terecht kwam. Rioolputten bestonden in die tijd nog niet. Waar het water heen moest? Naar het laagste punt in de Uitleg. En daar wisten mensen even verderop alles van!
Op het etalageraam stond met reuzenletters ‘VAN HOUTEN’S CACAO’ met erachter alle heerlijkheden die een brood- en banketbakkerij naast zijn hoofdproducten te bieden had.
De luiken aan de ramen dienden als zonwering in de tweede lijn, maar ook als verduisteringsmiddel en bescherming tegen de koude in de winter, want dubbele beglazing bestond nog niet.
(vervolg in deel 15B)
Bronnen: Archief Oud Woudenberg, Jubileumboek