‘Ochtendrood water in de sloot’

24 september 2020 om 00:39

Deel 13A door Ot Beigelsteijn

Alvorens over te gaan naar het pand van café De Poort naast Honders is het ter aanleiding goed om even terug te grijpen op de externe waterhuishouding bij die twee.

Tot voor 1900 liep er een sloot ten oosten van de Geeresteinselaan vanaf kruispunt de Poort langs de gehele laan naar het noorden. Hij diende als afvoer van overtollig water net zoals de Wetering aan de westkant van de Weteringsedijk en de Geeresteinselaan.

Tussen de twee panden was ook nog een dwarssloot aanwezig die vanuit het oosten komend water naar de sloot langs de Geeresteinselaan afvoerde. Ook afvalwater kwam hierin terecht.Al vrij spoedig na de opening van het koffiehuis en later café De Poort is het stukje langs het café tot aan de dwarssloot gedempt om ruimte te maken voor het aanbouwen van de serre, later het creëren van een terras aan de zijkant van het achterhuis.

De waterput achter het huis van Honders en diens voorganger werd continu door de nortonwel gevoed en had zijn overloop ook in de dwarssloot tussen de twee panden. Die wel produceerde gemiddeld toch wel zo’n 2000 liter water per dag. Het water in de put was dus altijd vers en koel want het koudste water diep uit de grond verplaatste zich altijd naar onder in de put.

Langs de sloot stonden twee rijen bomen, zowel aan de kant van de huizen als de straatkant. In de loop der jaren zijn deze allemaal gekapt, de laatsten bij de wederopbouw van de huizen na de Tweede Wereldoorlog, dus begin van de jaren ’50.

De sloot werd stukje bij beetje steeds verder gedempt. Eerst tot aan de boerderij van Versteegh, later tot aan de Wilhelmina Bewaarschool en tenslotte tot even voorbij de huidige Nico Bergsteijnweg. Voor de waterafvoer gaf dat niet, want de afvoer in het algemeen werd in die tijd door het Waterschap beter geregeld dan voorheen. Wat het afvalwater betreft werd rond de eeuwwisseling de eerste riolering in het centrum van Woudenberg aangelegd.

Wat ’t huuske en het moderne toilet betreft waren sceptic tanks tot zelfs in de jaren’ 60 de mode. Dit was een gesloten betonnen bak waarin bacteriën zorgden voor een volledig afbraakproces van de faecaliën.

Medio jaren ’50 van de vorige eeuw is het gehele centrum van Woudenberg, inclusief de Geeresteinselaan, volledig op zijn kop gezet voor het vernieuwen van de riolering en tevens het vergroten van de capaciteit daarvan, waarbij ook de sceptic tanks overbodig werden en konden worden ontkoppeld. De meesten zijn nooit meer uitgegraven.

(vervolg in deel 13B)

Bronnen: Archief Oud Woudenberg, Jubileumboek