Staats Almanak 1873
Staats Almanak 1873 books.google.nl

‘Het één volgt het ander op’

26 oktober 2020 om 21:11

Deel 6A


Anno 2020 ziet Huize Nieuwoord er anders uit dan vlak na de eerste oplevering. Nu heeft het een zogenaamde onregelmatige plattegrond door twee vooruitspringende vleugels aan weerszijden. De twee bouwlagen worden gedekt door een schilddak met twee opvallende door leien gedekte dakkapellen boven de hoofdvleugel, een afgewolfd dak op de zuidvleugel en een zadeldak op de noordvleugel. De topgevels van de vleugels bestaan uit vakwerk, waarvan de noordelijke ojiefvormig (als twee gespiegelde S’en). Verder is de villa geheel witgepleisterd.


PERSIENNES De voorgevel is asymetrisch uitgevoerd met vier traveeën waarbij in het midden boven de getoogde vensters recent de naam NIEUWOORD in grote en duidelijke letters is aangebracht.


De vensteropeningen hebben ongepleisterde hanenkammen. Alle vensters waren oorspronkelijk voorzien van bovenlichten met roedenverdeling en persiennes, of ook wel zonneblind genoemd. Het is een soort luik of zonwering, bestaande uit een venster met schuinstaande latten waartussen enige ruimte is open gelaten. De latten zijn zo geplaatst dat ze regen tegenhouden, maar nog wel lucht en daglicht doorlaten, in tegenstelling tot jaloezieën waarvan de latten niet beweegbaar zijn.


BUURMAN In hetzelfde jaar 1872 kreeg Van Wieringen wat zijn grondgebied betrof een andere buurman. Burgemeester A.D.C. Clarion was na Matthijs Lagerwey slechts voor 2 jaar als burgemeester aangesteld. Zijn opvolger burgemeester J.B. de Beaufort, benoemd en geïnaugureerd per 24 april datzelfde jaar 1872, had Huize Laanzicht gekocht van Hendrik Daniël Hooft. Daarmee waren ook de gronden ten westen van de Maarsbergsweg, noordelijk van Huize Nieuwoord tot aan de Poort, in zijn bezit gekomen. Vanuit Laanzicht gezien noemde men dat de Overtuin, die westelijk helemaal doorliep tot aan wat nu de Jacob Catslaan heet, dus bijna tot aan het voormalige en eerste kasteel van Woudenberg De Steen of ’t Schilt.

Johannes Bernardus de Beaufort was in 1870 gehuwd met Jonkvrouwe Cornelia Maria van Asch van Wijk en waren samen vermogend genoeg om dit aanzienlijke deel van de bezittingen van Hendrik Daniël Hooft over te nemen.


HENSCHOTEN Het duurde nog wel even voordat die buurman echt op Huize Laanzicht ging wonen, want die nam er bijna twee jaar de tijd voor om een reusachtige aanbouw aan zijn net verworven woning te plaatsen. In die tussentijd woonde hij op Huize Henschoten aan de Zeisterweg vlak bij de veenkampen.


De familie De Beaufort van Laanzicht heeft warme banden met de bewoners van Huize Nieuwoord, in eerste instantie de familie Van Wieringen, maar ook met de volgende eigenaren, onderhouden. Dit laat zich namelijk vertalen in de transactie die later heeft plaatsgevonden.


In 1873 verscheen in de Staatsalmanak voor het Koninkrijk der Nederlanden de vermelding dat de aanstelling van Cornelis van Wieringen op 8 april had plaats gevonden in plaats van 11 april.


SCHOOL In 1876 was de nieuwe Openbare Lagere School op de hoek van de Achterstraat en de Geeresteinselaan in gebruik genomen. De oude eerste school in de westelijke bocht moest in de verkoop. Cornelis van Wieringen kreeg de opdracht dit gemeentelijk eigendom openbaar te verkopen. Dit zou plaatsvinden op 1 juni 1876 in het gemeentehuis aan de Voorstraat, hoek Middenstraat. Cornelis bood het aan als een multifunctioneel gebouw, dus geschikt voor velerlei doeleinden, zowel cultureel als commercieel. Het gebouw zou 100 jaar later eindigen als varkensschuur en voor de aanleg van de Schoutstraat worden gesloopt.


Op 8 april 1879 kreeg C. van de Wetering van ‘de Herberge aan De Geeresteinselaan’ de eer van Cornelis van Wieringen om onderdak te verlenen aan de verkoop van Huijsinghe Huisstede, een goed onderhouden hofstede met kaapbergen, varkenshokken, een erve met tuin, boomgaarden en weilanden, groot 12 hectaren, 2 aren en 70 centiaren. De levende have betrof onder meer 14 stuks koeien en 3 paarden. De verkoop zou hebben plaatsgevonden op 14 april 1879.

(vervolg in deel 6B)


Bronnen: A.C. Woldringh-Renes, Jubileumboek, wikipedia

Huize Nieuwoord na enkele verbouwingen die in de loop der jaren hebben plaatsgevonden.