Brug in het kerkenpad over de Luntersebeek (nu Heiligenbergerbeek) bij 't Schut.
Brug in het kerkenpad over de Luntersebeek (nu Heiligenbergerbeek) bij 't Schut. Fotoarchief Oud Woudenberg

‘Uit de Oud Wombargdoos’

15 juni 2020 om 12:59

Deel 2 door Ot Beigelstein


Als vanzelf gaan nostalgische gedachten uit naar het kruispunt van weleer waarvan de hoedanigheid en de geschiedenis in de komende artikelen uitgebreid zal worden beschreven om de historie in al zijn facetten voor vriend en vijand te doen herleven. Niet alleen voor hen die het oude herkennen of het één en ander van ouders of opa en oma hebben meegekregen, maar tevens voor hen die geen idee hebben van hoe het er vroeger heeft uitgezien.


Daarbij gaat het niet alleen om de gebouwen en de geschiedenis maar voornamelijk om de mensen die er woonden en persoonlijk betrokken waren bij alle reuring die er was. Wat maakte de Poort zo aantrekkelijk om er op bepaalde momenten te zijn. Welke magneet trok het publiek als het ware naar dat kruispunt? Wat was er zo aantrekkelijk aan de Poort? Het is de moeite waard dit sprookje eens te onderzoeken.


Elk sprookje begint met: ‘Er was eens …….’ En meestal eindigt het met ‘En zij leefden lang en gelukkig.’


Er was eens ………. een dorp dat Woudenberg heette. Dat heette al lang zo en zou nog steeds zo blijven heten omdat er Wombargers woonden. En die ‘matchten’ nou eenmaal niet met de Scherpenzelers. En dat was logisch want Wombargers wonen in het Sticht en Scherpenzelers zijn Geldersen! Dat wordt nooit wat!


Overigens heeft de bisschop van Utrecht altijd overhoop gelegen met de hertog van Gelre. De nazaten hielden het uitvloeisel van deze vete binnen het zogenaamde ‘klokkendievensyndroom’ uit de tijd van de Hoekse en Kabeljauwse twisten tot ver in de twintigste eeuw in stand, toen ook nog met messentrekkerij over en weer om de meiden werd gevochten.

Om te beginnen bestond het noord-zuidtracé in het verre verleden helemaal niet. De Geeresteinselaan was de oprit naar kasteel Geerestein die daar als weg eindigde. Wel liep er een kerkenpad verder naar het noorden door tot aan een overgang over de Heiligenbergerbeek die toen nog de naam Luntersebeek droeg. Vandaar liep dat kerkenpad verder richting Leusbroekerweg.


De weg naar Amersfoort ging over de Ekris die in de bocht bij Bruinenburg rechtdoor over de Heiligenbergerbeek en ook op de Leusbroekerweg uitkwam. Deze is voor een deel nog terug te vinden in het landschap. Vandaar ging het tracé als hoofdweg rechtdoor over Hamersveld naar Stoutenburg om daar op de oude historische Hessenweg naar de Veluwe uit te komen en linksom langs de Mof richting Amersfoort.

(vervolg in deel 3A)


Bronnen: Archief Oud Woudenberg, Jubileumboek, J. de Kruijff