Afbeelding
Suzanne Heikoop | SHe Fotografie

Uitvaart in beeld

23 september 2021 om 11:05 Het laatste afscheid

Foto- en videografie komt steeds vaker voor bij begrafenissen en crematies. Ook videoverbindingen kunnen, zeker in coronatijd of met geliefden in het buitenland, van toegevoegde waarde zijn. Heeft foto- en videografie echt meerwaarde op zo’n zwarte dag en kan je zelf bepalen wat er wordt vastgelegd?

Foto- en videografie is in de uitvaartbranche in opmars, zeker nu de maximale groepsgrootte door Covid-19 wordt beperkt. Een deel van de beoogde gasten moet thuisblijven en geliefden in het buitenland vliegen minder makkelijk terug. De meeste uitvaartverzorgers en veel kerken hebben tegenwoordig een videoverbinding, zodat gasten de herdenking vanuit huis kunnen bijwonen. Vaak zijn er camera’s op vaste plaatsen aanwezig, zodat het registreren zonder extra mensen en bewegingen gebeurt. Bij uitvaarten op een eigen locatie, kunnen uitvaartvideografen een uitkomst zijn. Een deel van hen maakt een film die achteraf gemonteerd wordt geleverd, een ander deel kan ook een livestreamverbinding verzorgen. Zo kunnen digitale genodigden bij een uitgebreide registratie zelfs meekijken van het sluiten van de kist tot aan het graf. 

Uitvaartfotografie is een dienst die achteraf van waarde kan zijn. De fotograaf legt, meestal in reportagevorm, de weg van de nabestaanden vast; van een laatste hand op de kist tot de gasten die achterin de zaal zitten. Dit kan van praktisch nut zijn, maar ook helpen bij de verwerking. Aan de hand van beelden kun je momenten herbeleven of gesprekken met anderen aangaan. Frank belde een fotograaf toen zijn moeder een paar jaar terug veel te jong overleed. ,,Ik wilde graag de uitvaart vastgelegd hebben. Enerzijds voor familie ver weg, anderzijds voor mezelf. Op het moment van de uitvaart zit je zo in je eigen wereld. Je zit vooraan, bent emotioneel en hebt niet of nauwelijks besef van wie er allemaal zijn. Door de foto’s komen er weer stukjes terug. Heel plat gezegd, kan er op basis van de foto’s zelfs globale contactenlijst gemaakt worden voor andere familieaangelegenheden. Bij de uitvaart waren, soms onverwacht, bekenden aanwezig die hun steun kwamen betuigen. Zij hadden geen kaart ontvangen, maar vernamen het via via of door het overlijdensbericht in de krant. Fotografie bij een uitvaart is misschien nog wel waardevoller dan op een bruiloft. Als je trouwreportage mislukt, trek je pak en jurk weer aan en heb je een deel van de foto’s weer terug. Een uitvaart is het laatste wat je voor en met iemand doet. Het is definitief. Of de beelden ook echt helpen bij de verwerking, weet ik niet zo goed. Ik heb gelukkig geen referentiekader. Ze zijn achteraf wel bekeken en het is fijn om te weten dat ik ze altijd erbij kan pakken.” 

Frank belde fotograaf Suzanne, die al eerder bij de familie had gefotografeerd. ,,We wisten hoe ze te werk ging en de meeste aanwezigen kenden haar van de eerdere fotosessie. Mijn familie had het vertrouwen dat ze alles naar wens vast zou leggen.” Dat vertrouwen was bij Frank groter dan bij Suzanne zelf. ,,Toen Frank belde, moest ik even slikken. Om het feit dat zijn moeder zo jong was overleden, maar ook om het gewicht van de opdracht. De vorige keer dat ik deze familie zag, was het bij een vrolijke aangelegenheid. Dan loop je rond en fotografeer je mensen op hun best; met een stralende lach. Nu ging het om één van de zwartste dagen van hun leven. Ze vertrouwden het me toe, terwijl ik zelf nog niet eens wist of ik het wel aankon.  Ik ben opgeleid om het beste uit mijn camera te halen, maar het sociale aspect moet je hebben en ontwikkelen. Op dit vlak was ik daar niet zo zeker van. Ik werk sowieso het liefst op de achtergrond, maar bij een uitvaart zou je als fotograaf, wat mij betreft, onzichtbaar moeten zijn. Je wilt geen storende factor zijn bij zo’n intiem moment. Toch vond ik het een enorme eer dat deze familie juist mij vroeg. In een gesprek een aantal dagen voor de uitvaart, kwamen ze met een aantal speciale wensen, verder kreeg ik carte blanche. Ook bezochten we alvast de locatie. De meeste gasten waren van tevoren op de hoogte van mijn aanwezigheid, dat was voor mij erg fijn. Als mensen erop ingesteld zijn dat er gefotografeerd wordt, schenken ze er ook minder aandacht aan.” Achteraf gezien was deze uitvaart één van de mooiste opdrachten van Suzannes loopbaan. ,,Als je hoort dat je eigenlijk de ogen van de familie was, dat je hebt vastgelegd 

wat voor anderen in een waas voorbij ging, dan weet je dat je werk waarde heeft en je echt hebt kunnen helpen. Voor nu en voor later.” Suzanne heeft voor het kiezen van een foto- of videograaf nog wel een tip. ,,Beeldmakers zijn er in alle soorten en maten. Van opgeleid en professioneel tot amateur, van zeer aanwezig tot rustig en teruggetrokken. Kies iemand die bij je past, met wie je een klik hebt en die ingetogen en met respect kan werken. Het laatste wat je wilt, is extra stress omdat iemand totaal niet bij je gezelschap of de gelegenheid past.” 

Afbeelding
Deel dit artikel via:
advertentie
advertentie