´Doelstelling van 440 gecreëerde banen halen we´

´Doelstelling van 440 gecreëerde banen halen we´

BARNEVELD De regio FoodValley ligt op koers voor de Banenafspraak, de overeenkomst in het kader van de Participatiewet om extra banen te creëren voor mensen met een arbeidsbeperking. Dat stelt Martine Schuijer, landelijk projectleider van 'Op naar de 100.000 banen'.

Edward Doelman

De Participatiewet werd in januari 2015 van kracht. Het doel van de wet is dat zoveel mogelijk werknemers met een beperking in het reguliere bedrijfsleven aan de slag gaan. De mensen om wie het gaat, zijn voornamelijk mensen met een (licht) verstandelijke beperking, een lichamelijke handicap, psychisch kwetsbare mensen en langdurig werkzoekenden die niet in staat zijn zelfstandig het minimumloon te verdienen.

Werkgevers en overheden hebben een Banenafspraak gemaakt, met als ultieme doel om landelijk in 2026 in totaal 125.000 banen te creëren, waarvan 25.000 bij de overheid en 100.000 in de marktsector. Om dat aantal te verwezenlijken, zijn in iedere arbeidsmarktregio doelen vastgelegd. Eerste doelstelling in FoodValley is om in 2015 en 2016 440 banen te creëren, verdeeld over 155 mensen bij gemeenten en 285 in het bedrijfsleven. Martine Schuijer, eerder regiomanager VNO-NCW-Midden waar de gemeente Barneveld onder valt, is namens VNO-NCW, LTO Nederland en MKB Nederland landelijk projectleider. Zij gaat in op de stand van zaken.

Is de inhoud van de Participatiewet inmiddels bekend bij ondernemers?

Dat verschilt. Nog steeds is niet iedereen op de hoogte van de wet, maar ik constateer gelukkig dat die kennis flink omhoog geschoten is. Dat draagt er aan bij dat de wil om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt in dienst te nemen, ook in de lift zit. De vooroordelen vallen daardoor ook langzaam weg.

Wat zijn die vooroordelen dan?

De eerste reflex van sommige ondernemers is: Waarom bemoeit de overheid zich met mijn aannamebeleid? Daar houdt een ondernemer natuurlijk niet van. Daarnaast zijn er mitsen en maren. De ondernemer denkt: Wat moet iemand met een afstand tot de arbeidsmarkt in mijn bedrijf? Daar heb ik helemaal geen werk en tijd voor. In sommige bedrijven is die gedachte misschien ook wel terecht, omdat zij in een lastige fase zitten.

Maar de Participatiewet heeft toch ook een verplichtend karakter?

Ik zal je niet vermoeien met alle details, maar het komt er grofweg op neer dat bedrijven met meer dan 25 werknemers aangespoord worden om iemand met een afstand tot de arbeidsmarkt aan te nemen. Als we als bedrijfsleven de gemaakte afspraken niet realiseren, voldoen we niet aan het quotum en kan dat in boetes resulteren. Dat vind ik een ongewenste, negatieve prikkel. Daarnaast geldt dat invulling van de Banenafspraak een samenspel is tussen gemeenten en ondernemers. Maar als het samenspel daadwerkelijk niet gehaald wordt, zijn de ondernemers de dupe. Dat is oneerlijk.

Ondernemers die zeggen dat ze geen werk voor mensen met een beperking hebben. Hoe reageert u daarop?

Ja, dat is een veelgehoorde opmerking. Toch zien we met regelmaat dat mensen met een beperking kunnen worden aangenomen voor reguliere werkzaamheden, zonder dat daar al te veel voor geregeld moet worden. Daarnaast is de grap is dat in elk bedrijf allerlei ondersteunende werkzaamheden worden uitgevoerd, die ingesleten zijn in het takenpakket van de vaste werknemers. Dat is niet hun hoofdtaak, maar doen ze erbij, want anders blijft het liggen. Het is natuurlijk mooi dat die werknemers zich zo verantwoordelijk voelen, maar het gaat vaak ten koste van hun hoofdtaak. De tijd en expertise van werknemers worden in feite dus niet ten volle benut. Door middel van een scan van het UWV worden takenpakketten kritisch doorgelicht en wordt gekeken hoe die ondersteunende taken gebundeld kunnen worden. Op die manier wordt dus een baan gecreëerd voor mensen met een beperking.

Ik kan mij ook voorstellen dat veel ondernemers hier sympathiek tegenover staan.

Dat is ook zo. Diversiteit is goed voor organisaties, dat is algemeen bekend. Het geeft ook voldoening om mensen die anders langs de kant blijven staan, een baan en daarmee eigenwaarde te geven. Het menselijke aspect speelt zeker mee. Ondernemers zijn zich ervan bewust dat zij verschil kunnen maken in economisch en maatschappelijk opzicht. Daarnaast zijn er subsidieregelingen die dit nog wat aantrekkelijker maken.

Hoe werkt het in de praktijk?

Ondernemers kunnen zich wenden tot het Werkgeversservicepunt in de regio, een gezamenlijke regeling van de gemeenten in de FoodValley. Zij koppelen informeren ondernemers en matchen kandidaten aan functies. Dat is altijd maatwerk. Het niveau van de kandidaat moet matchen met het niveau van de functie.

Maar daar wringt deels ook de schoen. Waar we tegenaan lopen is dat kandidaten voor vacatures nog steeds te weinig en onvoldoende in beeld zijn. Veel talenten en competenties van mensen zijn namelijk niet vastgelegd, vaker zijn vooral de beperkingen bekend. Dat maakt het matchen lastig.

Hoe is dat mogelijk?

Dat heeft te maken met oude regelingen, waaronder bijvoorbeeld de Wajong. Jonge mensen die onder die regeling vielen hadden geen verplichting tot sollicitatie. Daardoor zijn zij min of meer uit beeld geraakt. Dat accepteerden we voorheen als maatschappij, nu gelukkig niet meer. Het is belangrijk en fijn voor ze dat ze nu aan de bak komen. Maar ja, dan moeten ze eerst goed in beeld zijn. Dat is echt een opgave voor veel regio's.

Hoe welwillend zijn ondernemers in de regio Barneveld om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt in dienst te nemen?

FoodValley zit qua aantallen goed, de bereidwilligheid is groot. Veel ondernemers zijn nuchter en zeggen: 'Dat doen we gewoon, ook uit sociaal oogpunt.' De gevalideerde cijfers krijgen we één keer per jaar, vlak voor de zomer. Dus al loopt 2016 op zijn einde, de precieze aantallen kan ik nog niet geven. Maar de doelstelling van 440 gecreëerde banen wordt zeker gehaald.

Tegelijkertijd zijn er ook regio's in Nederland die bij lange na de gemaakte afspraken niet halen, onder meer door het gebrek aan kandidaten. In dat opzicht is het buitengewoon spannend of we landelijk gezien alle doelstellingen na kunnen komen.

Is er nog een inhaalslag mogelijk?

Zeker, daar leggen we ook de nadruk op. Zo is de uitvoering van de wet de afgelopen tijd op punten versoepeld, waardoor bijvoorbeeld ook leerlingen van het praktijk- en speciaal onderwijs direct in het doelgroepregister van het werkgeversservicepunt opgenomen worden. Dat is ook een mooie winwin, ook omdat die jongeren dankzij school in een bepaalde ritme van rust en regelmaat zitten. Dat maakt de overstap naar een baan bij een bedrijf kleiner.Dat is belangrijk want dit blijft sowieso maatwerk, een samenspel tussen gemeenten en ondernemers waar de werknemer met een arbeidsbeperking zich binnen het bedrijf uiteindelijk op zijn of haar plaats moet voelen. Door die vijver groter te maken, kunnen meer goede matches gemaakt worden. Daar is tenslotte iedereen bij gebaat.