Burgemeester Jan van Bergen neemt afscheid

21 februari 2012 om 00:00 Achtergrond

1 Januari 2007 was uw eerste werkdag. Wat dacht u toen u hoorde dat die oudjaarsnacht zoveel vernield was in het dorp?

‘Je moet geïnteresseerd zijn in mensen, anders wordt het een kunstje’ WOUDENBERG - Burgemeester Jan van Bergen legt op zijn verjaardag, woensdag 29 februari, zijn functie neer. Dan is hij vijf jaar waarnemend burgemeester geweest in Woudenberg. Hij wordt opgevolgd door Titia Cnossen. Toen Van Bergen op 1 januari 2007 aantrad, was het de bedoeling dat hij zou blijven tot de fusie met Scherpenzeel en Renswoude een feit was. Dat liep allemaal iets anders. door Christine Schut

,,Ik heb ‘s morgens rondgelopen in het dorp en ben me wezenloos geschrokken. In de winkelstraten lag pui na pui aan diggelen. Het was een gebroken glasbende. Dit vond ik zo niet passen bij mijn beeld van een vreedzaam dorp in de Vallei. Het was niet goed, dit kon niet de bedoeling zijn. In mijn nieuwjaarstoespraak heb ik de aanwezigen gevraagd ‘Vindt u dit normaal? Ik niet’. Ik vond dat niet acceptabel en ben gaan nadenken.

Het bleek dat jaarlijks een bepaalde groep mensen uit hun dak ging met oud en nieuw. We hebben toen als gemeente besloten dat we die groep bij elkaar moesten brengen in een feestelijke omgeving. Het was een gemeentelijk initiatief om een feesttent naast het gemeentehuis te plaatsen. We hebben de horeca benaderd, maar die kozen voor hun eigen feesten.

Toen ben ik bij de voetbalvereniging uitgekomen voor de organisatie en begeleiding. Dat bleek een goede greep. Een grote groep vrijwilligers ging rondlopen als obers. Zij kenden de relschoppers en konden zo sociale controle uitoefenen. De opbrengst van de horeca was voor de voetbalclub. De gemeente betaalde de tent en de muziek.

We zijn nu in gesprek met het Oranjecomité om de organisatie over te nemen van de voetbalvereniging. Het moet een feest van en voor de gemeenschap blijven. Het creëren van het wij-gevoel is een succes gebleken.”

Desondanks moest het jaar erna de ME uitrukken naar Woudenberg.

,,Dat was een incident. Jongeren hadden het gemunt op de bloemenkiosk. Die moest worden beschermd. De jaren daarvoor werden daar ook steevast de ruiten ingegooid. Daarna plaatsen we daar rond de jaarwisseling hekken omheen en is dat afgelopen. Ik vind het overigens van de gekken dat we in Nederland denken dat we rond oud en nieuw gemeenschapsspullen zoals prullenbakken mogen vernielen. Dat steekt me.”

De daders van de vernielingen zijn nooit gepakt, terwijl veel mensen wisten wie ze waren.

,,We hebben een paar keer een rekening gestuurd voor vernieling. Maar om dat te kunnen doen moet je de daders op heterdaad betrappen. Dat is heel moeilijk. Achteraf is het bewijs vrijwel niet rond te krijgen. Dan sta je niet sterk voor een rechter. Maar ik vind wel dat wie schade aanbrengt, daarvoor moet betalen.”

Uw voorganger Roel Boer zei bij zijn afscheid dat raadsleden meer met elkaar mogen discussiëren.

,,Ik ga niet reageren op wat anderen hebben gezegd. Maar ik wil wel zeggen dat de cultuur in de Woudenbergse gemeenteraad meer inhoudelijk is georiënteerd dan politiek. Er zijn weinig partijpolitieke debatten. Ik zeg altijd ‘het dualisme is in Woudenberg niet uitgevonden’. En ik mis het ook niet. College en raad zijn het er vaak over eens wat het beste is voor het dorp. De leden zijn vaak uit op de consensus. Ik voel me daarbij thuis, ik ben iemand van de harmonie. Politieke vliegafvangerij is alleen maar een spelletje dat wordt gespeeld. Dat kennen we niet in Woudenberg. De gemeenteraad is degelijk, misschien een tikkeltje saai, maar komt altijd ter zake. Dat vind ik eigenlijk wel mooi. Er hoeft daardoor ook zelden of nooit te worden gestemd. Als het college iets wil, wordt de raad in een vroeg stadium geïnformeerd en bij het proces betrokken. De discussie in de raad is dan het eindstadium. Woudenberg is een voorbeeld van hoe je dat in veel gemeenten zou moeten doen. De lege publieke tribune en de saaiheid neem ik daarbij op de koop toen.”

Kennen de Woudenbergers de raadsleden?

,,De Woudenbergse raadsleden zijn mensen uit de gemeenschap. Ze zoeken mensen ook op. Daardoor zijn ze zeker bekend bij de burgers.”

Wat vindt u van het functioneren van de gemeentelijk organisatie?

,,Bij metingen krijgt de gemeente van haar inwoners altijd een cijfer tussen de 7 en 8. De dienstverlening is top. Het is hier ook altijd druk, kennelijk zijn we laagdrempelig. Mensen komen op klompen als het moet. Die zetten ze dan voor de deur. Het gemeentehuis is het huis van de gemeente. Burgers worden steeds mondiger. We moeten serieus reageren op vragen. Met vaag doen, wek je geen vertrouwen. En duidelijkheid is belangrijk. Als het oplossen van een bepaald probleem geen taak is van de overheid, moeten we dat aan de betreffende burger meedelen.

Wat is de charme van Woudenberg?

,,Het is een prettig dorp met betrokken mensen. De menselijke maat is voelbaar. Er is een rijk verenigingsleven met veel vrijwilligers. Het is een betrokken gemeenschap.

Het is ook een pluriforme gemeenschap. Er woont een grote Irakese gemeenschap er zijn veel kerkelijken. Maar de helft van de inwoners is ook niet-kerkelijk. De mensen zijn niet eenkennig. Daarnaast heeft Woudenberg een ongekend voorzieningenniveau voor een dorp van 12.000 inwoners.

Je hoeft eigenlijk tot en met je oude dag het dorp niet uit. Zeker niet nu er verpleeghuiszorg wordt aangeboden. Het dorp heeft luxe sportvoorzieningen en de nieuwe aula op de begraafplaats is een plaatje. Zodat ook niet-kerkelijken op een mooie plek terecht kunnen voor hun rouwbijeenkomst.

De woonomgeving is ook bijzonder aantrekkelijk. Met het platteland, de Grebbelinie, de Pyramide en het Henschotermeer. Er zijn veel campings. Die mensen komen niet voor niets hierheen.”

Wat is een minpunt van Woudenberg?

,,Ik kan niets bedenken. Maar als ik dan toch iets moet noemen, zou ik willen zeggen dat Woudenbergers meer trots mogen uitstralen over hun dorp.”

Wat vindt u een leukere functie: burgemeester of gedeputeerde?

,,Ik vind beide functies niet te vergelijken. Als burgemeester moet je boven de partijen en tussen de mensen staan. Van een gedeputeerde worden andere kwaliteiten gevraagd. Je bent politiek verantwoordelijk voor een bepaald beleid. Ik ben acht jaar gedeputeerde geweest in de provincie Utrecht.

Ik was verantwoordelijk voor financiën, cultuur en onderwijs. Ik heb in die acht jaar best veel bereikt. Maar burgemeester is het mooiste ambt in het openbaar bestuur. Je moet geïnteresseerd zijn in mensen, anders wordt het een kunstje.

Je moet er geen probleem mee hebben dat als mensen vijftig jaar getrouwd zijn, je een uur uittrekt voor een bezoek. Die tijd heb je zeker nodig om tot een echt gesprek te komen. Dat heb ik wel geleerd. Dat wordt ook gewaardeerd. Je moet dat serieus nemen. Ik heb dat met plezier gedaan.”

Wat zal u het meest missen aan uw werk?

,,Het meest zal ik de alledaagse dingen missen. De gesprekken met mensen. En de inzet van de politie en brandweer. Ik ben er veel mee bezig geweest om ervoor te zorgen dat de teams op sterkte bleven. Ook ben ik blij dat we nu een eigen boa hebben die door de straten van Woudenberg loopt. De criminaliteit is in Woudenberg tussen 2002 en 2012 met 37% gedaald. Dat heeft daarmee zeker te maken. Daarnaast zal ik de mensen en de netwerken het meest missen.”

Heeft u nog goede raad voor uw opvolger?

,,Woudenberg krijgt een prettige en ervaren bestuurder als burgemeester. Zij zit niet op mijn raad te wachten. Ze moet lekker zichzelf blijven. Want daar houden we van in Woudenberg. Doe maar gewoon, dan doe je gek genoeg.”

Bent u cultuurliefhebber?

,,Ik ben en blijf cultuurliefhebber. Ik ben en blijf dat ook bestuurlijk druk in allerlei functies. Zo zit ik in het comité dat wil proberen Utrecht in 2018 culturele hoofdstad van Europa te laten worden. Zit ik in het bestuur van de kastelen Amerongen en Oudaan, theater De Lieve Vrouw en monumentencommissie Eemland. In de provincie Utrecht zijn we echt rijk aan cultuurhistorische landschappen die de context laten zien waarin mensen wonen. Dat moeten we koesteren en in investeren. Ik vind het treurig dat het kabinet hierop zoveel bezuinigt. Amateurkunst is voor veel mensen het zout in de pap. Dat moet je koesteren.”

Kan een Woudenbergse organisatie u vragen voor een bestuursfunctie?

,,Het zou niet wijs zijn in het eigen dorp een bestuursfunctie te bekleden waarin je je opvolger tegenkomt en voor de voeten loopt. Of te maken hebt met ambtenaren en bestuurders waarmee je jaren hebt samengewerkt.”

Wat zijn de uitdagingen voor Woudenberg?

,,Woudenberg moet met kracht voorwaarts. De toekomstvisie moet er op gericht zijn te bepalen welk dorp het wil zijn. Er is de uitdaging van de woningbouw. En het behoud van het mooie buitengebied door druk van de omringende verstedelijking. Daarom was de fusie met Renswoude en Scherpenzeel ook zo belangrijk. Nu is het iedere gemeente voor zich. Er komen nog zware taken van het rijk aan richting de gemeenten. Zoals de jeugdzorg, zorg voor gehandicapten en de WSW. Je moet daar een gepast antwoord op vinden. Woudenberg moet kijken met welke gemeenten het wil samenwerken. Je moet over de grenzen van je dorp heenkijken, wil je toekomstbestendig zijn.”

Wat gaat u vanaf 1 maart doen?

,,Na 1 maart ga ik nadenken waarmee ik zinvol kan bezig zijn. Liefst in een bestuurlijke functie. Ik ben nu voorzitter van de raad van toezicht van Reijnaerde, toezichthouder bij Kamp van Zeist en voorzitter van de vereniging van autisten. Dat vind ik zinvolle bezigheden. Mocht een andere gemeente mij willen hebben als waarnemend burgemeester, moeten ze maar contact opnemen met de commissaris van de koningin.”

Deel dit artikel via:
advertentie
advertentie